Jezus Christus is mogelijk niet aan kruis gestorven

2 juli 2010 — 2000 jaar lang is het kruisbeeld een krachtig symbool geweest voor zowel de dood van Jezus Christus als het christendom. Nu zegt een Zweedse theoloog dat ondanks de verspreiding van het kruisbeeld in kunst en literatuur, er nauwelijks bewijs is in de Bijbel of andere oude bronnen dat Christus aan een kruis werd gedood.

Gunnar Samuelsson, een evangelische predikant en theoloog, zegt dat hij drie jaar lang duizenden oude teksten heeft uitgekamd om zijn onlangs voltooide 400 pagina’s tellende proefschrift “Crucifixion in Antiquity” te onderzoeken.

Wat hij ontdekte, zei hij, “kwam als een schok.” Hoewel er talrijke verwijzingen waren naar “ophangmiddelen” die werden gebruikt voor executies ten tijde van de dood van Christus, kon hij geen expliciete verwijzingen vinden naar het klassieke T-vormige kruis.

“Er is geen aparte straf die ‘kruisiging’ wordt genoemd, geen apart strafmiddel dat een ‘kruisbeeld’ wordt genoemd, waar dan ook genoemd in de oude teksten, inclusief de Evangeliën,” vertelde hij aan ABCNews.

Samuelsson gelooft heilig in het verhaal van Jezus’ dood en verrijzenis, maar zegt dat mensen generaties lang het Griekse woord “stauros” verkeerd hebben geïnterpreteerd en vertaald om kruisbeeld te betekenen, terwijl de term eigenlijk gewoon een ophangmiddel betekent, dat van alles kan zijn geweest, zoals een “paal of een boomstam.” De vroegste versies van het Nieuwe Testament zijn in het Grieks geschreven.

“Als je ervoor kiest om alleen de tekst te lezen en de kunst en theologie te negeren, is er maar een klein beetje informatie over de kruisiging. Jezus, zegt de Bijbel, droeg iets dat een stauros heette naar Golgotha. Iedereen dacht dat het kruis betekende, maar het betekent niet alleen kruis. We kunnen niet van elk geval van dit zelfstandig naamwoord zeggen dat stauros naar een kruis verwijst,” zei Samuelsson.

Ophangwerktuigen, in principe hoge staken of snoeken, werden in de oude wereld routinematig gebruikt, door de Romeinen en hun tijdgenoten, zowel als executie-instrument als voor het tonen van de lichamen van geëxecuteerde misdadigers en vijanden bij wijze van publieke waarschuwing.

Deel van wat Samuelson deed opmerken over de schijnbare foute vertaling waren de routinematige verwijzingen naar zaken als fruit en dode dieren die in oude teksten werden “gekruisigd”, terwijl de vertaling van het woord als “opgehangen” logischer is.

Voor Samuelsson, een 44-jarige dominee die zijn onderzoek aan de Universiteit van Göteborg afrondt, leidt zijn geloof hem ertoe te geloven in de traditie dat Jezus aan een kruis werd opgehangen.

Hoe dan ook, zegt hij: “We weten niet hoe die goddeloze mensen rechts en links naast hem werden geëxecuteerd. Of hoe de apparaten eruit zagen voor de mensen de dag ervoor of de dag erna.”

“Ik zeg niet dat er geen ‘kruisigingen’ plaatsvonden in de antieke wereld. Maar we kunnen er geen bewijs van vinden in de oude teksten,” voegde hij eraan toe.

Gezien het feit dat de Romeinen zorgvuldige notulisten waren die gedetailleerde en gruwelijke geschiedenissen schreven over hun militaire veroveringen en lange juridische verhandelingen, is het vreemd dat zij niet openhartig zouden hebben geschreven over hun executiemethoden, legde hij uit.

Samuelson zegt dat het idee van ophangmiddelen zou zijn begrepen in de antieke wereld en door de tijdgenoten van Jezus.

“Als je in Galilea rondliep en Jezus hoorde zeggen dat hij in dagen zal worden opgehangen. De mensen zouden begrijpen om wat voor soort marteling het gaat.”

Weliswaar wordt in de evangeliën melding gemaakt van de ophanging van Jezus, maar in geen ervan wordt een kruis genoemd, aldus Samuelson. Bovendien wordt het lijdensverhaal in de verschillende evangeliën verschillend beschreven en is het door de geschiedenis heen op verschillende manieren afgebeeld.

“In de film ‘Passion of Christ’ draagt Jezus het hele kruis op zijn rug. In sommige wetenschappelijke werken draagt hij alleen de balk van het kruis. Spijkers worden niet genoemd vóór het lijdensverhaal en pas in één boek nadat hij is terechtgesteld,” zei hij.

Samuelson zei dat hij nooit de internationale reactie had verwacht die zijn proefschrift al heeft gekregen. Hij drukte oorspronkelijk slechts 200 exemplaren, waarvan hij dacht dat ze door familie en vrienden gelezen zouden worden. Hij zei dat hij hoopte dat geleerden geïntrigeerd zouden zijn door zijn werk, maar dat hij verrast was door de wereldwijde aandacht.

“Ik ben gewoon een saaie dominee. Ik denk dat Jezus de zoon van God is. Ik lees elke dag het Nieuwe Testament. Ik ben vervuld van de Heilige Geest. Ik blijf de mensen vertellen dat dit niet betekent dat we de kruisen in alle kerken moeten afbreken.