Dlaczego Wielka Brytania była w stanie stworzyć imperium w Indiach?

Clive z Indii po Plassey

W 1600 r. Kompania Wschodnioindyjska została pierwotnie wyczarterowana do handlu podstawowymi towarami, takimi jak jedwab, herbata, sól, opium i przyprawy z Indii. Z czasem Kompania Wschodnioindyjska radykalnie przekształciła się z firmy handlowej w podmiot, który kontrolował ogromne imperium Indii. Poprzez Kompanię Wschodnioindyjską Wielka Brytania była w stanie zdominować subkontynent indyjski, który obejmuje współczesne Indie, Pakistan, Bangladesz i Sri Lankę od lat 50. XVII wieku. Brytyjczycy skutecznie rządzili subkontynentem przez prawie dwa stulecia, od lat 50. XVII w. do 1947 r., przy stosunkowo niewielkim sprzeciwie i niepokojach. Co ważne, powstanie Sepoyów (pierwsza wojna o niepodległość) ostatecznie zakończyło rolę Kompanii Wschodnioindyjskiej i zmusiło Wielką Brytanię do bezpośredniego administrowania Indiami.

Jak Wielka Brytania, oddalona o kilka tysięcy mil i z dużo mniejszą populacją, zdominowała cały subkontynent? Powodem tego był bezpośredni rezultat wyjątkowej serii okoliczności, które pozwoliły Wielkiej Brytanii ustanowić swoją władzę nad setkami milionów ludzi. Wśród tych czynników znalazły się: upadek imperium Mogołów, brak jedności wśród lokalnych mieszkańców, brak realnych rywali, przewaga technologiczna oraz sprytna polityka utrzymywania lokalnych elit przy władzy i pozyskiwania współpracy.

Kiedy powstała Kompania Wschodnioindyjska?

Brytyjczycy najpierw założyli placówki handlowe w Indiach, aby kupować przyprawy, na które było duże zapotrzebowanie w Wielkiej Brytanii i Europie. Początkowo przybyli, aby handlować z Indiami, a nie podbijać je. Handel z Indiami był kontrolowany przez brytyjską spółkę akcyjną, Kompania Wschodnioindyjska, która została po raz pierwszy utworzona w 1600 roku. The East India Company zmonopolizował Anglo-Indian handlu. Spółka była własnością prywatnych udziałowców, w tym bogatych kupców i arystokratów. Z czasem firma zaczęła osiągać spektakularne zyski z handlu indyjskiego i stawała się coraz bardziej wpływowa w sprawach Wielkiej Brytanii. W końcu utworzyła nawet prywatną armię, która miała bronić jej interesów, a później została nawet wykorzystana do przejęcia terytorium.

Do 1750 roku Kompania Wschodnioindyjska miała armię złożoną z brytyjskich oficerów i indyjskich żołnierzy. Siły Kompanii w latach 1750-tych były dowodzone przez Roberta Clive’a (późniejszego Clive’a Indii). W 1757 r. Clive, który okazał się genialnym generałem, pokonał Nawaba Bengalu i jego francuskich sojuszników w bitwie pod Plassey. To zwycięstwo uczyniło z Kompanii prawdopodobnie najsilniejszą potęgę w Indiach. Wkrótce Clive i inni dowódcy Kompanii pokonali hinduskie, francuskie i inne siły kwestionujące brytyjskie wpływy w Indiach.

Jak Brytyjska Kompania Wschodnioindyjska zdominowała większość Indii?

Do 1760 r. większość subkontynentu znajdowała się pod bezpośrednim lub pośrednim wpływem Kompanii Wschodnioindyjskiej. Londyn skutecznie pozwolił Kompanii Wschodnioindyjskiej rządzić Indiami w swoim imieniu. W pozostałych dekadach XVIII wieku Brytyjczycy, poprzez Kompanię Wschodnioindyjską, rozszerzali swoje wpływy. Opór stawiali im rodzimi monarchowie, tacy jak Tipu Sultan i potężne imperium Sikhów. Później książę Wellington, Arthur Wellesley, odniósł znaczące zwycięstwa nad tymi indyjskimi państwami, które przeciwstawiały się brytyjskim wpływom

Do roku 1800 większość subkontynentu indyjskiego znajdowała się pod de-facto kontrolą Kompanii Wschodnioindyjskiej, która była nadzorowana przez rząd brytyjski. Należy pamiętać, że Kompania nie dążyła do podboju Indii. Oni starali się wykorzystać bogactwo subkontynentu i rozszerzyć swoje wpływy. Nie było skoncentrowanej polityki dominacji nad Indiami i ich władcami. Raczej przyszedł do rządzenia stopniowo z powodu ich własnych sił i słabości Indii.

Dlaczego Imperium Mughal upadło?

Śmierć Tipu by Henry Singleton By Henry Singleton (1766 – 1839)

W 1700 r. subkontynent indyjski był w dużej mierze zjednoczony pod potężną dynastią Mughalów. Ta muzułmańska dynastia podbiła znaczną część Azji Południowej i przyniosła pokój i dobrobyt na ziemi. Byli skutecznymi władcami, wielkimi mecenasami sztuki, a ich ogromna armia pokonywała wszelką opozycję.

Jednakże w 1750 roku Imperium Mughal podupadło. Nawet u szczytu swej potęgi nie mogli bezpośrednio zarządzać swymi terytoriami i często przekazywali władzę wyznaczonym przez siebie osobom. Ci lokalni władcy mieli dostarczać żołnierzy i sprzęt do armii Mogołów oraz płacić podatki. Z czasem ci lokalni przywódcy stali się coraz potężniejsi i uniezależnili się od dworu Mogołów. To osłabiło Imperium Mughal. Dynastia została również osłabiona przez inwazję na Imperium przez afgańskiego watażkę, który nawet splądrował Delhi, stolicę Imperium.

Ostatnim naprawdę skutecznym cesarzem był Aurangzeb. Był on islamskim fundamentalistą i odszedł od tradycyjnie tolerancyjnej polityki Mogołów, co doprowadziło do dużego niezadowolenia wśród większości hindusów. Miało to wywołać serię hinduskich buntów takich grup jak Marathowie i jeszcze bardziej osłabiło dynastię. Ponadto zaangażował się w nieustającą wojnę, próbując podbić kilka pozostałych obszarów na subkontynencie, które nie były bezpośrednio kontrolowane przez Mogołów. Koszty jego wojen były rujnujące i doprowadziły Imperium Mughal do niemalże bankructwa. Do 1750 r. większość Indii tylko nominalnie podporządkowała się Imperium Mogołów, a cesarz był tylko figurantem w Delhi.

W rzeczywistości władza była teraz w rękach wielu muzułmańskich i hinduskich lokalnych władców, znanych jako radżowie lub sułtani. Indie były politycznie rozdrobnione do czasu, gdy Brytyjczycy rozpoczęli ekspansję w Indiach, co znacznie ułatwiło ich rosnące wpływy na subkontynencie. Gdyby Wielka Brytania miała do czynienia z silnym rządem, jest bardzo mało prawdopodobne, że byłaby w stanie ustanowić swoje imperium w Azji Południowej.

Jak Wielka Brytania kontrolowała Indie poprzez pośrednie rządy?

Indie były nie tylko słabe w tym czasie; były również podzielone pomiędzy wielu konkurujących ze sobą lokalnych przywódców. Rozdrobnienie Imperium Mughal oznaczało dużą niestabilność w dużej części Indii. Lokalni władcy walczyli ze sobą bez końca, muzułmanie i hinduiści walczyli ze sobą i swoimi współwyznawcami. Działania wojenne były endemiczne w dużej części subkontynentu we wczesnych dekadach XVIII wieku. „. Wielu Hindusów z zadowoleniem przyjęło stabilność Brytyjczyków, zwłaszcza pod koniec XVIII wieku, choć niechętnie patrzyli na różne podatki nakładane na nich przez cudzoziemców.

Brytyjczycy przyjęli w Indiach sprytną strategię, jeśli chodzi o administrowanie ich nowymi terytoriami. Nie administrowali bezpośrednio większością swoich nowych terytoriów, przynajmniej na początku. Często zostawiali lokalnych władców na miejscu, z ich wszystkimi przywilejami i bogactwem. Nie wtrącali się również do lokalnych elit posiadających ziemię. Brytyjczycy mieli tendencję do rządzenia poprzez te elity. Wykorzystywali je do ściągania podatków i egzekwowania prawa i porządku, a w zamian za to pozwalali im na pewną dozę autonomii w ich lokalnych obszarach. Taktyka ta oznaczała, że wiele lokalnych elit indyjskich, zarówno hinduskich, jak i muzułmańskich, zaakceptowało wpływy brytyjskie. „

Zamiast po prostu anektować wiele stanów, porozumieli się z lokalnymi Radżami, Nawabami i Sułtanami. Zgodzili się nie atakować lokalnych władców tak długo, jak długo będą oni czynić Brytyjczyków swoimi spadkobiercami. Oznaczało to, że wiele małych posiadłości było przekazywanych Brytyjczykom w spadku po śmierci władcy. Brytyjczycy zawierali również traktaty z lokalnymi władcami, co pozwalało im na pokojowe wchłanianie tych terytoriów. Zgadzali się oni na stacjonowanie sił wojskowych w księstwie i nie chcieli podatków, ale jakiegoś terytorium. Wyznaczali też „rezydenta”, który miał doradzać władcy. Powoli lokalni władcy odkryli, że stają się zwykłymi marionetkami Kompanii Wschodnioindyjskiej.

report this ad

Czy Hindusi byli zadowoleni z rządów brytyjskich?

Wielu Indian okazało się skłonnych do zaakceptowania rządów, nie próbowali się sprzeciwiać ani buntować przeciwko obecności Brytyjczyków na ich ziemiach, gdyż dostrzegali korzyści płynące z ich rządów. Przez dziesięciolecia wojna była na subkontynencie zjawiskiem endemicznym.”

Jednakże obszary, które znalazły się pod bezpośrednim i pośrednim wpływem Brytyjczyków, miały tendencję do większej stabilności. Zniechęcali oni lokalnych władców, którzy byli pod ich wpływem, do powstrzymywania się od atakowania sąsiadów, w wyniku czego poziom przemocy w kraju zaczął spadać. Przekonało to wielu do zaakceptowania Brytyjczyków, mimo że byli świadomi eksploatacji ich ziem. Wraz z rosnącą stabilnością, przez lata upadku wzrósł handel i aktywność gospodarcza, co sprawiło, że wiele lokalnych elit współpracowało z Brytyjczykami.

Co więcej, Brytyjczycy tolerowali wszystkie różne wyznania i przekonania w Indiach. Nie dążyli do narzucenia Hindusom żadnej religii czy ideologii. W pewnym sensie ożywili tolerancyjną politykę wielu indyjskich władców, takich jak Ashoka i Akbar Wielki. To pogodziło wielu Hindusów, zwłaszcza Hindusów, z brytyjskim Rajem. Co więcej, Brytyjczycy przyjęli lekkie podejście do rządzenia i nie ingerowali w indyjskie zwyczaje i sposób życia. W rzeczywistości wielu Hindusów nie miało bezpośredniego kontaktu z Brytyjczykami we wczesnych dekadach ich rządów, co oznaczało, że istniał stosunkowo niewielki powszechny sprzeciw wobec ich rządów. To wszystko przyczyniło się do tego, że Brytyjczycy byli w stanie rządzić rozległymi i zróżnicowanymi terytoriami.

Dlaczego Hindusom w XVIII wieku brakowało świadomości narodowej?

Warren Hastings

Nacjonalizm jest zjawiskiem nowoczesnym. W XVIII wieku nie istniała w Indiach prawdziwa tożsamość narodowa. Liczni mieszkańcy subkontynentu indyjskiego nie uważali się za Hindusów. Dopiero w XX wieku ludzie z subkontynentu mieli poczucie przynależności do narodu. Większość ludzi identyfikowała się ze swoim plemieniem, klanem, grupą etniczną lub religią. Oznaczało to, że ludy subkontynentu były bardzo podzielone między sobą. To pozwoliło Brytyjczykom wykorzystać niektórych tubylców do pomocy w prowadzeniu i rządzeniu imperium. Najlepiej widać to w brytyjskiej polityce dotyczącej indyjskiej armii. Brytyjska Kompania Wschodnioindyjska regularnie wykorzystywała rodzime oddziały indyjskie do obrony i poszerzania swojego terytorium na subkontynencie. Bez tych indyjskich wojsk, jest mało prawdopodobne, że Brytyjczycy kiedykolwiek ustanowiłby ich ascendencji w subkontynencie. To był również czynnik w podboju dużych obszarów Azji i Afryki przez Europejczyków i później

Ponadto, ponieważ nie było jedności wśród Indian, byli bardziej niż chętni do pracy z Brytyjczykami i zdradzić siebie. Zwycięstwo Brytyjczyków w bitwie pod Plassey było spowodowane zdradą jednego ze sprzymierzeńców Nawaba Bengalu… W tym czy innym czasie różni lokalni władcy byli sprzymierzeni z Brytyjczykami, ponieważ realizowali swoje własne interesy polityczne. Brak jedności narodowej oznaczał, że Brytyjczycy mogli przyjąć klasyczną politykę „dziel i rządź”. Strategia ta ułatwiła Brytyjczykom stopniowe przejmowanie indyjskich ziem, aż do momentu, gdy objęli dominującą pozycję na subkontynencie.

Dlaczego inne narody nie rzuciły wyzwania rządom Wielkiej Brytanii w Indiach?

W latach czterdziestych XVII wieku Brytyjczycy nie byli jedynymi Europejczykami w Indiach. Duńczycy, Holendrzy, Portugalczycy i Francuzi byli obecni w tym regionie. Wszystkie te narody miały swoje placówki handlowe w tym regionie, a niektóre, jak Portugalczycy, posiadały pewne terytoria. Francuzi byli szczególnie silnie obecni na południu Indii i mieli sieć sojuszy z lokalnymi władcami. Jednak żaden z ich rywali nie był w stanie poważnie zagrozić Brytyjczykom. Kompania Wschodnioindyjska była w stanie pokonać wszystkich swoich rywali i stać się jedyną i dominującą siłą w Indiach. Udało im się to z kilku powodów. Po pierwsze, Brytyjczycy byli w stanie czerpać z niektórych niezwykłych administratorów, takich jak Warren Hastings i żołnierzy, takich jak Clive of India.

Brytyjczycy byli również w stanie czerpać z więcej zasobów niż ich konkurenci w Indiach. Mogli czerpać z większej ilości statków i marynarzy, co pozwoliło im odizolować swoich rywali w Indiach i odciąć ich od ich krajów. Bez dostaw i wzmocnień, byli oni łatwo odbierani lub pokonywani przez Brytyjczyków. To, w szczególności, było głównym czynnikiem w ich porażce z Francuzami. Kompania Wschodnioindyjska była również w stanie korzystać ze wsparcia Royal Navy, największej siły morskiej na świecie, w tym okresie. Brytyjczycy dysponowali też znacznie większymi zasobami finansowymi i mogli zgromadzić większe armie, często złożone z tubylczych żołnierzy, co dawało im decydującą przewagę militarną. Wszystkie te czynniki oznaczały, że przynajmniej do lat 60-tych XVII w. Brytyjczycy nie mieli mieć żadnego poważnego europejskiego rywala przez dwa stulecia.

Wnioski

Brytyjczycy, na pierwszy rzut oka, nigdy nie powinni byli być w stanie podbić Indii. Nie była bezpośrednio obecna w tym kraju, miała mniejszą populację i była bardzo daleko. Rzeczywiście, zostawili podbój Indii do prywatnej firmy, East Indian Company. Jednak brytyjski East India Company był w stanie położyć fundament imperium na subkontynencie indyjskim, ponieważ, z brytyjskiego punktu widzenia, fortunny szereg okoliczności.

Zawierały one upadek Imperium Mughal. Kraj był podzielony czerwony lat politycznie, brak europejskich rywali, a nie poczucie jedności narodowej. Brytyjczycy byli również sprytni w sposobie ich podboju. Sprytnie wykorzystali lokalne elity do administrowania swoimi nowymi domenami i przyjęli fragmentaryczne podejście do rozszerzania swojej władzy i zasad. Te czynniki przyczyniły się do ustanowienia brytyjskiego panowania w Indiach, które trwało prawie dwieście lat, aż do uzyskania niepodległości po II wojnie światowej.

Updated November 21, 2020

Admin, Ewhelan, Kestrel10 and EricLambrecht

Przyp. tłum.