Gdzie został ukrzyżowany Jezus?

Niedaleko Bramy Lwiej

W ostatnich latach misjonarz o nazwisku Rodger Dusatko zasugerował inne miejsce w pobliżu Jerozolimy. To miejsce to wzgórze tuż za Lwią Bramą. Nawiasem mówiąc, Lwia Brama wyznacza miejsce, gdzie chrześcijanie obserwują ostatni spacer Jezusa od więzienia do ukrzyżowania (Via Dolorosa).

Ten potencjalny teren Golgoty to pochyłe wzgórze poza murem, 330 metrów na północny wschód od miejsca, gdzie stała świątynia. Według Dusatko, słowo użyte do opisania Golgoty nie jest skulla, co oznaczałoby całą czaszkę. Zamiast tego autorzy Ewangelii użyli słowa kranion. Stąd pochodzi nasze angielskie słowo „cranium” – górna, zakrzywiona część głowy. Wzgórze przed Lwią Bramą przypomina tę część czaszki.

Przekonanie Dusatko jest takie, że bezpośrednia linia wzroku do świątyni jest niezbędna, gdy rozważa się potencjalną lokalizację Kalwarii. Powód można znaleźć w relacji Łukasza:

Było teraz około południa i nastała ciemność nad całą ziemią aż do trzeciej po południu, bo słońce przestało świecić. A zasłona świątyni rozdarła się na dwoje. Jezus zawołał donośnym głosem: „Ojcze, w Twoje ręce oddaję ducha mego”. Gdy to powiedział, odetchnął ostatkiem sił.

Setnik, widząc, co się stało, chwalił Boga i powiedział: „Z pewnością był to człowiek sprawiedliwy” (Łk 23, 44-47).

Z perspektywy Dusatko, setnik był świadkiem rozdarcia zasłony świątynnej i to właśnie przekonało go, że Jezus był znaczącą postacią.

Krytycy wzgórza Lwiej Bramy powiedzieliby, że Łukasz nie stwierdził wprost, że setnik widział rozdarcie zasłony. Z tego szczególnego punktu widokowego setnik byłby w stanie zobaczyć świątynię, ale nie byłby w stanie zobaczyć zasłony. Łukasz prawdopodobnie mówi, że setnik, będąc świadkiem wydarzeń dnia, został przekonany o sprawiedliwości Jezusa.

Jezus i Adam?

Jedna z najbardziej interesujących legend dotyczących miejsca ukrzyżowania ma związek z czaszką Adama. Wszystko zaczęło się od Origena (A.D. 184-A.D.253), jednego z najbardziej wpływowych teologów i biblistów wczesnego kościoła.

W swoim komentarzu do Ewangelii Mateusza, Orygenes pisze: „Jeśli chodzi o miejsce czaszki, przyszło mi do głowy, że Hebrajczycy przekazują, iż ciało Adama zostało tam pochowane, aby 'jak w Adamie wszyscy umierają', tak i Adam został wskrzeszony, a 'w Chrystusie wszyscy będą ożywieni'.

Epifaniusz z Salaminy (A.D. 315-A.D. 403), biskup Salaminy na Cyprze, tak pisał w swoim Panarionie: „… Pan nasz Jezus Chrystus został ukrzyżowany na Golgocie, nigdzie indziej, jak tylko tam, gdzie spoczywało ciało Adama. Adam bowiem po opuszczeniu raju, po długim życiu naprzeciwko niego i zestarzeniu się, przybył później i umarł w tym miejscu, to znaczy w Jerozolimie, i tam został pochowany, na miejscu Golgoty.”

Legenda ta była przekazywana przez całą historię. Chryzostom (A.D. 349-A.D. 407) w swoim komentarzu do Ewangelii Jana mówi: „’I przyszedł na miejsce czaszki'. Niektórzy twierdzą, że Adam tam umarł i tam leży; i że Jezus w tym miejscu, gdzie panowała śmierć, tam też ustawił trofeum.”

Wczesny Kościół utrwalił tę legendę w pismach Atanazego, Bazylego z Seleucji, a nawet Jerome’a (który nie zgadzał się z nią, uważając, że Adam został pochowany w Hebronie, a nie w Jerozolimie).

W Bazylice Grobu Pańskiego znajduje się nawet kaplica Adama, położona pod proponowaną skałą Golgoty. Znaczenie tego miejsca opiera się na pomyśle, że kiedy podczas śmierci Jezusa nastąpiło trzęsienie ziemi, ziemia pod krzyżem pękła i jego krew spłynęła do czaszki Adama, zabezpieczając połączenie między grzechem Adama (który dotknął nas wszystkich) a odkupieńczą krwią Chrystusa.

Jest to jeden z tych mitów, które są niezwykle interesujące, ale nie służą absolutnie żadnemu celowi. Jak już widzieliśmy, wystarczająco trudno jest wyodrębnić miejsce, w którym ukrzyżowano Jezusa. Myślenie, że mamy jakiekolwiek pojęcie, gdzie może być pochowane ciało Adama jest mało prawdopodobne. I jest to dobre przypomnienie o potrzebie skupienia się na faktach w tych dyskusjach.

Więc co wiemy?

Do tej pory powinno być oczywiste, że nie możemy być pewni miejsca ukrzyżowania Jezusa. Czy to oznacza, że nigdy nie miało ono miejsca? Wcale nie. Liczne pozabiblijne relacje potwierdzają, że Chrystus został uśmiercony tak, jak mówią nam Ewangelie.

Tacyt był historykiem (i senatorem) z pierwszego wieku w Rzymie. W swoich Annals wyjaśnia, jak cesarz Neron zareagował na pożar w Rzymie prześladując chrześcijan – ale robiąc to, potwierdza, jak zginął Jezus:

W konsekwencji, aby pozbyć się doniesienia, Neron przypisał winę i zadał najbardziej wyszukane tortury klasie znienawidzonej za swoje obrzydliwości, zwanej przez lud chrześcijanami. Christus, od którego pochodzi ta nazwa, poniósł najwyższą karę za panowania Tyberiusza z rąk jednego z naszych prokuratorów, Poncjusza Piłata, a najbardziej złośliwy przesąd, chwilowo powstrzymany, wybuchł ponownie nie tylko w Judei, pierwszym źródle zła, ale nawet w Rzymie, gdzie wszystkie ohydne i haniebne rzeczy z każdej części świata znajdują swoje centrum i stają się popularne.

Wstępnie aresztowano wszystkich, którzy przyznawali się do winy; następnie, na podstawie ich informacji, skazano ogromną rzeszę ludzi, nie tyle za zbrodnię podpalenia miasta, co za nienawiść do ludzi. Do ich śmierci dodano wszelkiego rodzaju szyderstwa. Pokryci skórami zwierząt, byli rozszarpywani przez psy i ginęli, lub przybijani do krzyży, lub skazywani na płomienie i paleni, aby służyć jako nocna iluminacja, kiedy światło dzienne już wygasło (Tacitus, Annals, podkreślenie dodane).

Thallus był historykiem z pierwszego wieku i wiele z jego prac zaginęło – ale historyk z drugiego wieku Sextus Julius Africanus cytuje go. Co ciekawe, Africanus cytuje Thallusa, gdy ten wyjaśnia trzęsienie ziemi i ciemność, które miały miejsce podczas ukrzyżowania:

Na całym świecie panowała przerażająca ciemność, a skały zostały rozdarte przez trzęsienie ziemi i wiele miejsc w Judei i innych okręgach zostało zrzuconych. Ten ciemność Thallus, w the trzeci książka jego Historia, dzwonić, gdy pojawiać się bez powód, zaćmienie the słońce (Julius Africanus, Chronography, 18:1).

Syryjski filozof z tego samego okresu o imieniu Mara bar Serapion zrównał zabicie Jezusa ze śmiercią innych filozofów, którzy zostali zabici za swoje przekonania:

Co mamy powiedzieć, gdy mądrzy są siłą ciągnięci przez ręce tyranów, a ich mądrość jest pozbawiana wolności przez oszczerstwa, i są oni ograbiani za ich wyższą inteligencję bez możliwości dokonania obrony? Nie należy im całkowicie współczuć.

Jaką korzyść odnieśli Ateńczycy z uśmiercenia Sokratesa? Głód i zaraza przyszły na nich jako wyrok za ich zbrodnię. Jaką korzyść odnieśli mieszkańcy Samos ze spalenia Pitagorasa? W jednej chwili ich ziemia została zasypana piaskiem. Jaką korzyść odnieśli Żydzi z egzekucji swojego mądrego króla? To było tuż po tym, że ich królestwo zostało zniesione.

Bóg sprawiedliwie pomścił tych trzech mędrców. Ateńczycy umarli z głodu; Samnijczycy zostali zatopieni przez morze; Żydzi, zrujnowani i wypędzeni ze swojej ziemi, żyją w całkowitym rozproszeniu. Ale Sokrates nie umarł; żył dalej w nauczaniu Platona. Pitagoras nie umarł; żył dalej w posągu Hery. Nie umarł też mądry król; żył dalej w nauce, którą przekazał (Mara bar Simpson, list do syna).

To tylko kilka pozabiblijnych i pozachrześcijańskich źródeł, które pomagają potwierdzić to, co Ewangelie mówią nam o śmierci Jezusa na krzyżu. I nawet jeśli nigdy nie poznamy dokładnego miejsca śmierci Jezusa, nadal możemy pokładać naszą wiarę w fakcie, że:

Ale On został przebity za nasze przewinienia, zdruzgotany za nasze nieprawości; ciążyła na Nim kara, która przyniosła nam pokój, a przez Jego rany zostaliśmy uzdrowieni (Izajasz 53:5).

Przez swoją śmierć Jezus wprowadził w życie swój plan, aby pojednać świat ze sobą, i to jest powód, dla którego mamy przesłanie o pojednaniu. Nie możemy być pewni miejsca ukrzyżowania, ale zgodnie ze słowami Pawła wiemy, że „My zatem jesteśmy ambasadorami Chrystusa, jak gdyby Bóg przez nas wnosił swój apel” (2 Kor 5,20a). I możemy mieć wiarę, że Bóg na krzyżu pojednał świat ze sobą.

Na szczęście śmierć Jezusa nie jest końcem historii. Świętuj z nami zmartwychwstanie, czytając i dzieląc się z innymi Dlaczego zmartwychwstanie Jezusa jest tak ważne?