Języki w Laosie

Laos oficjalnie określany jako Laotańska Republika Ludowo-Demokratyczna, jest państwem śródlądowym położonym w Azji Południowo-Wschodniej i obejmuje około 236 800 km kwadratowych. Graniczy z Tajlandią na północnym wschodzie, Wietnamem na zachodzie, Chinami i Myanmarem (Birmą) na północnym zachodzie oraz Kambodżą na południu. Kraj ten zamieszkuje łącznie około 6,8 mln ludzi. Jego położenie sprawiło, że przez większość czasu stanowił barierę między potężniejszymi krajami sąsiednimi, a także punkt przecięcia dla komunikacji i handlu. Globalny konflikt i migracja doprowadziły do obecnego składu etnicznego Laosu i do geograficznego rozproszenia jego społeczności etnicznych.

Z licznymi społecznościami etnicznymi, istnieje wiele języków używanych przez różne grupy. Liczba języków używanych w Laosie jest dość zaskakująca. Wynika to z faktu, że w Laosie udokumentowano łącznie 84 języki i wszystkie one są żywymi dialektami. Spośród tych 84 języków 74 są lokalne, a 10 rdzennych. Zauważmy, że jeden z nich jest instytucjonalny, 10 się pojawia, 50 jest dość dynamicznych, 21 jest w zaniku, a 2 wymarły. Należy jednak zauważyć, że najbardziej rozpowszechnionym językiem używanym w kraju jest język laotański. Inne to francuski i angielski. Te i inne nieliczne języki mniejszości zostaną omówione w skrócie poniżej.

Lao, oficjalny dialekt Laosu

„Płyta drukarska” Francuskie napisy sklepoweJest to oficjalny dialekt kraju i jest również określany jako laotański. Lao należy do rodziny dialektów Tai-Kadai, która stanowi Shan, Thai i dialekty używane przez mniejszościowe grupy etniczne w Laosie, północnym Wietnamie, Tajlandii, południowych Chinach i Birmie. Wszystkie te języki mają taką samą strukturę tonalną i gramatyczną. Oprócz tego, że jest to język urzędowy, większość ludzi w kraju używa go jako drugiego języka do konwersacji z innymi. Dzieje się tak dlatego, że większość społeczności etnicznych ma swoje własne dialekty, które są dla nich pierwszymi językami. Język ten ma pięć głównych języków. Należą do nich Lao z Wientianu, Lao Północne (Prabang), Lao Północno-Wschodnie (Xieng Khouang), Lao Środkowe (Khammouane) i Lao Południowe (Champassak). Spośród tych pięciu języków, laotański w Wientianie jest najbardziej zrozumiałym językiem w całym kraju i na nim opiera się słownictwo laotańskie. Uważa się, że około 52% populacji kraju posługuje się językiem laotańskim.

Piśmiennictwo laotańskie zostało rozwinięte z ThamScript, który wywodzi się z dialektu Pali, zapoczątkowanego w Indiach. Pismo to zostało przyniesione do Laosu przez buddystów Theravada w czasach, gdy buddyzm zyskiwał na popularności. System pisma został również opracowany na podstawie sanskrytu. Początkowo był używany przez Khmerów w czasach reżimu Angkor. Następnie został zaadaptowany przez Tajów Środkowych, Tajów Północnych i Laotańczyków do ich alfabetów, które są indywidualne, ale podobne do siebie. Alfabety składają się z liter z ich unikalnymi dźwiękami i tak jak angielski są czytane od lewej do prawej strony.

Jest to zwięzły dialekt. Używa przedrostków i amalgamacji prostych słów, aby stworzyć znaczenia bardziej złożone. Struktura zdań jest również bardzo prosta, a termin 'gramatyka' jest używany w odniesieniu do kolejności słów.

Język laotański ma sześć tonów, które obejmują niski, średni, wysoki, wznoszący, wysoki opadający i prawo opadające. Język składa się głównie z lokalnych słów laotańskich, ale w wyniku buddyzmu, język palijski przyczynił się do powstania wielu słów, szczególnie tych związanych z religią. Większość słów również ma jedną sylabę. Wielosylabowe słowa są na wyższym poziomie i są głównie używane w rządzie, religii i nauce. Większość z tych słów została zapożyczona z sanskrytu, który jest językiem urzędowym w Indiach i są one w pewien sposób podobne do tajskich słów wysokiego poziomu.

Istnieją inne godne uwagi cechy języka laotańskiego. Należy do nich fakt, że posiada on dwa systemy pisma: abugida i alfabet sylabiczny. Jego sylaby są tworzone wokół spółgłosek. Samogłoski są oznaczone znakami diakrytycznymi, które mogą pojawiać się wokół, nad lub pod literami spółgłosek, a kiedy pojawiają się samodzielnie lub na początku słowa, są połączone ze znakiem kropki krtaniowej. Nie ma również przerw między słowami; przerwy wskazują raczej na zakończenie klauzuli lub zdania.

Francuski używany w Laosie

Przerobiona gazeta LaosuJęzyk ten jest używany przez bardzo małą populację w Laosie. Kraj ten jest drugim co do wielkości społeczeństwem frankofońskim w tym regionie, a pozostałe osoby posługujące się językiem francuskim znajdują się w Kambodży i Wietnamie. Miejscowi używają francuskiego jako dialektu biznesowego i ambasadorskiego, a około jedna trzecia studentów w kraju uczy się tego języka.

Ten dialekt został wprowadzony do kraju w XIX wieku wraz z przybyciem francuskich odkrywców, którzy chcieli stworzyć enklawy do Chin po ich kolonizacji Wietnamu. Francuzi stworzyli protektorat kolonialny nad krajem, ponieważ obawiali się konkurencji politycznej i gospodarczej ze strony Wielkiej Brytanii. Francuzi nie sprawowali władzy w Laosie w przeciwieństwie do Wietnamu i to właśnie w latach 1900-tych wprowadzili swój język do szkół. Był on jednak ograniczony tylko do Wientianu. Francuski reżim zyskał na popularności, a ich język stał się głównym dialektem w instytucjach edukacyjnych i rządowych oraz zaczął rozprzestrzeniać się na południowe części Laosu po powstaniu Paske. Kiedy Laos uzyskał samorządność w 1949 roku, zarówno francuski, jak i laotański były używane jako języki urzędowe, ale w 1953 roku, kiedy Laos uzyskał niepodległość, laotański stał się jedynym językiem formalnym.

Obecnie język francuski ma bardzo zdrowy status w Laosie w porównaniu z innymi krajami frankofońskimi w Azji. Około 35% uczniów w kraju uczy się francuskiego, który jest obowiązkowym kursem w większości szkół. Oprócz dyplomacji i celów handlowych, język francuski jest również stosowany w pracach publicznych w Luang Prabang oraz w południowym i środkowym Laosie. Posługują się nim również ludzie z klasy elitarnej, starsi i wykonujący zaawansowane zawody. Ważne jest jednak, aby zauważyć, że francuski jest często zagrożony przez język angielski, ponieważ dialekt jest postrzegany jako język globalnego handlu i wiele instytucji edukacyjnych uczyniło angielski obowiązkowym kursem.

Angielski używany w Laosie

Język ten jest praktykowany przez młodych w społeczności, ponieważ są oni bardziej zafascynowani rozmową i praktykowaniem go. Bardzo powszechne jest odkrywanie ludzi w każdym wieku mówiących bardzo dobrze po angielsku. Język ten jest również nauczany w większości szkół w kraju i większość turystów jest zdania, że miejscowi mówią w tym języku lepiej w porównaniu do ludzi z Tajlandii.

Języki mniejszości w Lao

Znak stacji benzynowejW Laosie mówi się dość dużą liczbą języków mniejszości, ale najbardziej powszechne są Khmu i Hmong. Te dwa zostaną omówione w skrócie poniżej.

Khmu

Język ten należy do rodziny dialektów austroazjatyckich, która posiada wiele ściśle powiązanych dialektów, takich jak Kniang, Puoc i O’du, aby wspomnieć tylko kilka. Są one zgrupowane razem, tworząc podział Khumuic. Poszczególne języki Khmu różnią się od siebie przede wszystkim stopniem wpływu dialektu na sąsiednie dialekty państwowe, liczbą spółgłosek i obecnością rejestru. Języki te są w większości zrozumiałe, ale komunikacja może być trudna wśród osób posługujących się językami, które są geograficznie odległe.

Język ten jest używany przez lud Khmu, który początkowo zamieszkiwał północny Laos. Uważa się, że populacja osób posługujących się językiem Khmu w Laosie wynosi około 500 000 i są oni największą wspólnotą etniczną zamieszkującą pięć prowincji na północy kraju: Bokeo, Luang Prabang, Lungnamtha, Oudomxay i Phongsaly. Uważa się, że ta grupa przewyższa liczebnie nawet Laotańczyków.

Język ten jest używany głównie wśród rówieśników, ale ważne jest, aby wiedzieć, że większość z tych ludzi jest również elokwentna w dialekcie używanym przez dominującą społeczność w regionie. Większość z nich posługuje się trzema lub czterema różnymi językami. Większość mówi po laotańsku kiedy rozmawia z przedstawicielami rządu, kiedy robi interesy z ludźmi z nizin Laotańskich, lub w szkołach.

Hmong

Tym językiem posługują się ludzie Hmong, którzy zamieszkują góry Laosu, Birmy i Tajlandii. Społeczność ta nie może być sklasyfikowana jako Laotańska, Tajska lub Chińska, ponieważ ich pochodzenie nie jest znane. Ich język jest oddzielony od Lao, ale większość z nich mówi po laotańsku.

Język Hmong ma dwie główne grupy, które są używane w Laosie. Są to Biali Hmongowie (Hmong Daw) i zieloni/niebiescy Hmongowie (Hmong Njua). Obie grupy żyją obok siebie, ale Hmong Daw wydaje się być językiem dominującym, ponieważ większość ludzi lepiej go rozumie i rozumie. Jest to widoczne w fakcie, że system pisma Hmong generalnie odzwierciedla artykulację dialektu Hmong Daw. Poza tym liczba opublikowanych słowników języka Hmong Daw znacznie przewyższa liczbę słowników języka Hmong Njua. Te dwa dialekty są dość podobne, ale obie grupy posługują się różnymi językami. Główna różnica między nimi tkwi w leksyce i wymowie. Różnica jest również w strukturze słów i gramatyce. W związku z tym, zakres jasności w tych językach jest znacznie mniejszy. W ciągu ostatnich 50 lat, Hmong Daw został w jakiś sposób ujednolicony, tak aby oba języki mogły się łatwo porozumieć. Oba dialekty dokonały kilku zmian tak, aby pasowały do siebie nieco lepiej niż wcześniej.

Język ten ma osiem lub dwanaście tonów. Zależą one od odniesienia, które powoduje, że pisownia wydaje się różnić od artykulacji.

Poza językami omówionymi powyżej, istnieją inne języki imigrantów używane w Laosie. Jednym z nich jest Central Khmer. Posługują się nim uchodźcy z Kambodży, którzy uciekli z ogarniętego wojną kraju. Większość z nich mieszka w południowo-zachodniej części Laosu, w pobliżu granicy z Kambodżą i Tajlandią. Drugi to laotański chiński, którym posługują się potomkowie Chińczyków, którzy przybyli do Laosu z prowincji Sichuan, Yunnan, Guizhou, Guangxi i Guangdong. Większość z nich mówi po kantońsku i teochew, a nieliczni używają południowo-zachodniego mandaryńskiego.