Pomaganie dziecku z lękiem przed pszczołami – fobia?
Dr Laura,
Mój sześciolatek jest lekko autystyczny, ma wysoki poziom lęku, ale bardzo dobrze funkcjonuje. Mieliśmy wir trudnych zachowań przez lata, ale ostatnio radzi sobie bardzo dobrze z leczeniem neuroprzekaźnikami i terapią behawioralną.
Teraz, gdy nadeszła wiosna, Thomas nagle zaczął gwałtownie bać się pszczół. Nie jestem pewna skąd ten strach; nigdy nie został użądlony, a jego ojciec i ja nigdy nie okazywaliśmy strachu przed nimi. Thomas zawsze uwielbiał spędzać czas na świeżym powietrzu, ale nowy strach przed pszczołami sprawił, że wpadł w panikę i nie cieszy się już czasem spędzanym na dworze.
Czy ma Pan jakieś pomysły, jak możemy pomóc, aby czuł się komfortowo i mniej się bał? Jestem całkowicie w stracie, jak sobie z tym poradzić. Dziękuję!
Takie to frustrujące, kiedy chcesz, żeby cieszył się przebywaniem na świeżym powietrzu wiosną, a on boi się pszczół!
Może widział kreskówkę o kimś gonionym przez pszczołę? Ale równie prawdopodobne jest, że chociaż Thomas koncentruje swój strach na pszczołach, jego obawy są bardziej swobodne. Może po prostu wywodzi się z lęków, które mają wszystkie dzieci, a jego strach w jakiś sposób skupił się na pszczołach.
Niezależnie od tego, skąd pochodzi jego strach, w tej chwili robi to, co robi każdy strach: sprawia, że Thomas wpada w panikę, więc nie może myśleć ani słuchać rozumu. Sposób, w jaki można mu w tym pomóc, to pomóc mu stopniowo „stawić czoła” strachowi i uświadomić sobie, że tak naprawdę jest bezpieczny. To jedyny sposób, aby strach zniknął. Jeśli nie stawiamy czoła lękom, stopniowo rozprzestrzeniają się one i przejmują inne obszary naszego życia. W rzeczywistości, skądkolwiek pochodzi ten strach, ogranicza on teraz jego zdolność do odczuwania komfortu na zewnątrz i powoduje poczucie ciągłego zagrożenia, kiedy jest na zewnątrz.
Jak więc pomóc Thomasowi zmierzyć się z jego strachem? Pomagasz mu odczuwać go w małych kawałkach, jednocześnie zapewniając go, że jest bezpieczny. Oddycha przez to i w miarę jak to robi, strach, który go ogarnia, zaczyna z niego znikać. (Tak dzieje się ze wszystkimi emocjami, kiedy pozwalamy sobie na ich odczuwanie.) Tak więc „doświadczanie” strachu w małych dawkach pozwala mu się rozproszyć i zniknąć.
Nie musisz zaczynać bezpośrednio od pszczół. W zasadzie nie radziłbym tego. I nawet nie musisz zaczynać bezpośrednio od „strachu”. Zamiast tego, zacznij od niepokoju, który jest łagodnym strachem. Chichotanie jest jednym z najlepszych sposobów na pozbycie się niepokoju. To dlatego śmiech jest tak uzdrawiający dla ludzi. Więc każdego dnia, upewnij się, że znajdziesz kilka razy, aby Twój syn chichotał i śmiał się w brzuch. Jedynym zastrzeżeniem jest to, aby NIE używać łaskotek, ponieważ wydaje się, że jest to inny mechanizm biologiczny i nie zapewnia takiego samego uwolnienia, a ponadto może sprawić, że dziecko poczuje się bezsilne i pozbawione kontroli. Ale cokolwiek innego, co sprawi, że będzie chichotał, skutecznie uwalnia niepokój i pomaga synowi być bardziej zrelaksowanym i elastycznym – i mniej w uścisku jego „fobii”.”
Szczególnie sugerowałbym gry, które tańczą na krawędzi strachu. Na przykład, baw się w kozła ofiarnego, tak aby był tylko lekko zaniepokojony spadnięciem z niego – wystarczająco, aby krzyczeć ze śmiechu. Pobaw się z nim, podrzucając go fizycznie. Jeśli będzie chichotał, będziesz wiedziała, że jesteś na dobrej drodze.
Proponuję również, aby Thomas śmiał się z twoich lęków. Jeśli boi się lekarza, niech da ci zastrzyki i wyolbrzymia twój strach w sposób, który go rozśmieszy. Wybierz też coś, czego Thomas się NIE boi, i udawaj, że bardzo się tego boisz. Niech to będzie coś nieszkodliwego. Bądź głupi i przesadny w swojej reakcji – nie panicznie, ale bardziej głupio, tak aby Thomas śmiał się z twojej reakcji. Celem jest wywołanie u niego jak największego chichotu. Niech Thomas Cię uspokoi. Możesz próbować różnych rzeczy. Zacznij od kamienia, przejdź do motyla, a potem może do robaka roly poly.
W międzyczasie, kiedy Thomas wyraża strach przed pszczołami, wczuj się w jego sytuację. Nie da się go od tego odwieść, a mówienie mu, że nie ma się czego bać, sprawi, że poczuje się zawstydzony. Ale kiedy już wczujesz się w jego sytuację, możesz go uspokoić: „Są przerażające, co? Rozumiem. Zapewnię ci bezpieczeństwo, skarbie….Nie martw się, nie przyjdą do nas. Żądlą tylko w obronie własnej, więc zostawimy je w spokoju”. Prawdopodobnie będziesz musiał pozostać blisko niego, gdy będzie na zewnątrz. Dodawanie mu otuchy jest procesem uzdrawiającym, ponieważ stanowi antidotum na strach, który jest w nim zamknięty, przez co czuje się samotny i przerażony.
Po około tygodniu pomagania Thomasowi śmiać się każdego dnia tak często, jak to możliwe, przejdź do „zabawy” o pszczołach. Spróbuj wymyślić rzeczy, które sprawią, że będzie chichotał na temat pszczół. Zacznij od narysowania pszczoły, kiedy razem wykonujecie prace plastyczne. Daj Thomasowi możliwość nadania jej głupiego imienia, na przykład „Głupia Pszczoła”, ponieważ zawsze się gubi lub tak bardzo lubi miód, że zapomina, co powinien robić. W ten sposób Thomas nie tylko śmieje się z tematu, który go bardzo niepokoi, ale również przenosi pszczołę z pozycji zagrożenia i wielkiej mocy do pozycji głupiej bezsilności.
Możesz wtedy przejść do uczłowieczania pszczoły. Jeśli Thomas lubi dinozaury, daj SillyBee najlepszego przyjaciela dinozaura. Kiedy zgubi się w miodzie, jego mama tęskni za nim i wyrusza na poszukiwania. Rysując i omawiając pszczelą rodzinę, zwracaj uwagę na poziom komfortu Thomasa. Jeśli wydaje się bardzo niespokojny, oddychaj razem z nim. Albo po prostu wycofaj się trochę. A najlepiej znajdź sposób, aby uczynić to wszystko bardziej chichotliwym, co go zrelaksuje.
A co, jeśli obecność rysunków pszczół wywołuje u niego panikę? Pozwól mu zgnieść rysunek i wyrzucić go do kosza, co będzie dla niego wzmacniające. Jeśli nadal jest zdenerwowany, przytul go i mów uspokajająco. Powiedz mu, że zapewnisz mu bezpieczeństwo. Że wiesz, że się boi, ale jest bezpieczny. Pozwól mu się pocić, płakać i wyładować całą tę panikę. Po tym wydarzeniu będzie o wiele bardziej zrelaksowany, zarówno jeśli chodzi o pszczoły, jak i o wszystko inne.
Gdy Thomas będzie w stanie zrelaksować się przy rysunkach pszczół, zacznij odgrywać z nim role. Zapytaj go, czy chce być pszczołą i gonić cię. Odegraj rolę przestraszonego pszczoły w głupkowaty, przesadny sposób. Jeśli w końcu cię złapie i „użądli”, podkręć swoją reakcję strachu, ale nie podkreślaj bólu jako odpowiedzi. Celem jest doprowadzenie go do chichotu i pomoc mu poczuć się potężnym.
Wtedy odwróć role. Ty przyjmij rolę pszczoły, ale bądź beznadziejnie niekompetentny. Bumble. Wlatuj w różne rzeczy. Przechwalaj się, że go dogonisz i użądlisz, ale nigdy się nie zbliżaj. Albo po prostu podejdź na tyle blisko, żeby zaczął piszczeć ze śmiechu, a potem się potknął.
Na koniec możesz kupić w sklepie kilka zabawkowych pszczółek – najlepiej mamę, tatę i chłopca, żeby je „uczłowieczyć”. Przedstaw je Thomasowi jako pszczelą rodzinę. Nie każ mu ich dotykać ani wchodzić z nimi w interakcję, jeśli nie chce, ale jeśli jest chętny, pracuj z nim nad stworzeniem małego domku lub ula. Mów o nich w przyjaznych słowach, na przykład, jak wspaniale robią dla nas miód. Pozostaw je na zewnątrz, aby przyzwyczaił się do ich widoku.
Do tej pory Thomas powinien być dość spokojny, jeśli chodzi o spotkanie z pszczołami na zewnątrz. Jeśli masz szczęście i znajdziesz martwą pszczołę, włóż ją do słoika i pozwól mu ją obserwować, a gdy poczuje się komfortowo, zbadaj ją pęsetą. Kiedy zobaczy żywą pszczołę, prawdopodobnie nadal będziesz musiał objąć go ramionami i trzymać blisko siebie podczas wspólnej obserwacji. Ale do tej pory powinien być w stanie oddychać na swój sposób, bez wpadania w panikę.
Powodzenia i mam nadzieję, że Ty i Thomas będziecie mieli piękne lato!